AMH là một chỉ số quan trọng trong lĩnh vực hỗ trợ sinh sản, đặc biệt trong đánh giá dự trữ buồng trứng và sức khỏe sinh sản của người phụ nữ. Chỉ số AMH thấp có thể gây ra một số lo ngại, ảnh hưởng đến việc làm mẹ của người phụ nữ. Bài viết này sẽ tìm hiểu thêm một số khía cạnh khác của AMH như AMH thấp có rụng trứng không? Có thể cải thiện AMH một cách tự nhiên không?
Bài viết có sự tư vấn chuyên môn của ThS.BS Trần Ngọc Vân Anh, Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, BVĐK Tâm Anh Quận 8.
Để trả lời câu hỏi này, chúng ta cần hiểu về buồng trứng và vai trò của xét nghiệm AMH. Mỗi bé gái được sinh ra với một số lượng noãn nhất định. Những noãn này ở trạng thái nghỉ và nằm trong các nang noãn nguyên thủy.
Dù ở trạng thái nghỉ, số noãn này vẫn liên tục chết đi. Sau khi dậy thì, tín hiệu từ não bộ đưa các nang noãn nguyên thủy ra khỏi trạng thái nghỉ, kích thích trứng phát triển thành nang noãn tiền hốc và nang noãn có hốc. Nhóm nang noãn tiền hốc và có hốc sẽ tiếp tục phát triển, được chọn lọc để trưởng thành, phóng noãn (rụng trứng), và chờ đợi cơ hội thụ tinh với tinh trùng. (1)
>> Xem thêm: Chỉ số AMH thấp có làm IVF được không? Chuyên gia HTSS giải đáp
AMH được tiết ra từ nhóm nang noãn tiền hốc và có hốc, là nhóm noãn có tiềm năng được chiêu mộ để tiếp tục phát triển vào mỗi chu kỳ. Thông thường, số nang noãn nguyên thủy còn càng nhiều thì số nang noãn được chiêu mộ sẽ càng cao và ngược lại. Vậy nên, dù AMH không trực tiếp cho biết số lượng nang noãn còn lại ở buồng trứng, chỉ số này thể hiện số nang noãn đang phát triển và gián tiếp thông báo dự trữ của buồng trứng.
Chỉ số AMH là một trong những mảnh ghép quan trọng giúp bác sĩ có một bức tranh tổng thể về sức khỏe sinh sản của người phụ nữ. Một người phụ nữ trong độ tuổi sinh sản với chu kỳ kinh đều và AMH trong khoảng bình thường cho thấy số lượng trứng đang ở mức tốt.
Nhiều khả năng người phụ nữ này sẽ có chu kỳ rụng trứng bình thường. Ngược lại, ở phụ nữ có AMH ở mức rất thấp, các bác sĩ có thể lo lắng số lượng nang noãn trong buồng trứng còn rất ít. Chu kỳ kinh nguyệt của những người phụ nữ này có thể ngắn lại hoặc ngừng đột ngột, khả năng rụng trứng cũng có thể bị ảnh hưởng. AMH quá cao thường gặp ở phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang. Những phụ nữ này thường có chu kỳ kinh dài và những chu kỳ không rụng trứng.
>> Xem thêm: Kinh nguyệt đều nhưng AMH thấp: Nguyên nhân do đâu và ảnh hưởng ra sao?
Vấn đề phụ nữ có chỉ số AMH thấp có rụng trứng không được khá nhiều chị em quan tâm. Bác sĩ Vân Anh cho biết: “Chỉ số AMH đánh giá số lượng noãn chứ không đánh giá chất lượng noãn. Cho nên, ở phụ nữ có chỉ số AMH thấp, quá trình rụng trứng vẫn có thể xảy ra”.
Tuy nhiên, số lượng và chất lượng noãn của mỗi người phụ nữ đều sẽ suy giảm theo thời gian. Chỉ số AMH cũng sẽ giảm theo tự nhiên. Phụ nữ sau 40 tuổi có chỉ số AMH thấp là điều bình thường. Ở giai đoạn này, việc rụng trứng sẽ không đều và quá trình rụng trứng sẽ ngừng lại khi phụ nữ bước vào mãn kinh.
Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản không may có chỉ số AMH thấp thường đối mặt với nguy cơ suy buồng trứng sớm, mãn kinh sớm. Quá trình rụng trứng vẫn xảy ra ở phụ nữ trẻ có AMH thấp. Tuy nhiên, nếu mức AMH dưới 0.5ng/ml, cho thấy số lượng trên buồng trứng còn rất ít, chu kỳ rụng trứng ngắn lại và cơ hội mang thai với trứng tự thân sẽ là vấn đề đáng lo ngại. (2)
>> Xem thêm: Suy buồng trứng có thai tự nhiên được không? Cần lưu ý gì
Phụ nữ có AMH thấp có thể cần sự hỗ trợ của phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm để mang thai và sinh con chính chủ. Tuy nhiên, phụ nữ có AMH thấp thường có đáp ứng kém với thuốc kích thích buồng trứng hơn so với phụ nữ có AMH ở mức bình thường.
>> Xem thêm: Phụ nữ AMH thấp có thai tự nhiên được không?
Trước đây, với những trường hợp AMH thấp, bác sĩ sẽ dùng phác đồ thuốc thông thường, thậm chí là phác đồ mạnh để có thể thu được nang trứng chính chủ. Tuy nhiên kết quả thu được thường không như mong đợi. Thực tế cho thấy, dù sử dụng phác đồ tăng gấp rưỡi, thậm chí gấp đôi liều lượng thuốc kích thích buồng trứng thì số nang noãn trưởng thành đủ tiêu chuẩn để tiến hành chọc hút trứng cũng không thay đổi. (3)
Với tiêu chí cá thể hóa trong điều trị, tại IVF Tâm Anh, các phác đồ kích thích buồng trứng luôn được điều chỉnh để phù hợp với thể trạng của từng bệnh nhân. Tùy từng trường hợp, nhóm bệnh nhân có AMH thấp có thể được tư vấn sử dụng phác đồ kích thích nhẹ buồng trứng Mild Stimulation để điều trị.
Với phác đồ này bệnh nhân được kích trứng với liều khởi phát thấp hơn. Bác sĩ sẽ theo dõi và điều chỉnh liều thuốc phù hợp với đáp ứng thuốc của từng người. Điều này giúp hạn chế quá kích buồng trứng, giảm chi phí điều trị và vẫn thu được số lượng trứng tối ưu.
>> Xem thêm: Phụ nữ có bao nhiêu trứng?
Làm sao để tăng chỉ số AMH một cách tự nhiên luôn là vấn đề mà nhiều chị em quan tâm. ThS.BS Trần Ngọc Hà Giang – bác sĩ tại IVF Tâm Anh Quận 8 nhận định: “hiện nay không có phương pháp nào có thể tăng chỉ số AMH.” Vì vậy chị em trong độ tuổi sinh sản không may có chỉ số AMH thấp nên đến các trung tâm hỗ trợ sinh sản để được bác sĩ tư vấn về kế hoạch điều trị để có thai hoặc bảo tồn sức khỏe sinh sản trong tương lai.
Mặc dù không có phương pháp giúp tăng chỉ số AMH, tuy nhiên để tránh những tác động xấu có thể làm suy giảm AMH nhanh hơn, chị em có thể thực hiện một số thay đổi trong sinh hoạt, thói quen theo hướng tích cực hơn bao gồm:
Tiêm thuốc kích trứng là bước không thể thiếu với đa số phụ nữ có AMH thấp đang điều trị IVF. Phác đồ dùng thuốc kích trứng sẽ được “cá thể hóa” phù hợp với thể trạng của từng người bệnh. Tại IVF Tâm Anh phác đồ kích thích nhẹ buồng trứng được nghiên cứu mang lại nhiều lợi ích cho nhóm bệnh nhân có AMH thấp.
Với nhóm bệnh nhân bị giảm dự trữ buồng trứng, khi số nang noãn có thể đáp ứng với thuốc còn rất ít, việc kích thích buồng trứng cổ điển với chi phí cao hay kích thích nhẹ buồng trứng thì kết quả thu được cũng chỉ 1 cho đến 2 noãn, không có sự khác biệt.
>> Xem thêm: AMH thấp có cải thiện được không? Giải đáp từ chuyên gia IVF
Như vậy chúng ta nên áp dụng kích thích nhẹ buồng trứng sẽ có lợi hơn cho bệnh nhân. Bên cạnh đó cần đầu tư về trang thiết bị, kỹ thuật, sự đồng bộ đội ngũ để làm sao thu được số lượng noãn tối ưu, số phôi tốt nhất để có thể mang lại hiệu quả tốt nhất cho người bệnh Bác sĩ Vân Anh chia sẻ.
Với đội ngũ y bác sĩ tay nghề cao, mát tay điều trị, cùng trang thiết bị hiện đại, áp dụng linh hoạt nhiều phương pháp điều trị cá thể hóa để nâng cao tỷ lệ thành công. Hiện nay, tỷ lệ thành công của IVFTA cao hàng đầu Việt Nam và thế giới. Đặc biệt điều trị thành công cho rất nhiều ca khó, siêu khó đã bị nhiều nơi từ chối, tuyệt vọng tìm đến IVF Tâm Anh như “phao cứu sinh” cuối cùng.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Hy vọng bài viết đã giải đáp những thắc mắc về vấn đề AMH thấp có rụng trứng không cho độc giả quan tâm. Điều trị vô sinh hiếm muộn cho những trường hợp phụ nữ có AMH thấp, suy buồng trứng luôn là thách thức của y học vì áp lực về chất lượng trứng được lấy ra, tỷ lệ thành công sau chuyển phôi và thời gian điều trị. Bởi vì càng kéo dài thời gian, dự trữ buồng trứng càng ít đi, khả năng “cạn trứng” phải xin trứng là rất cao.