Cách chữa vô sinh không có tinh trùng (azoospermia) là vấn đề được nhiều nam giới quan tâm khi đối diện với nguy cơ hiếm muộn. Tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra tình trạng không có tinh trùng, các phương pháp điều trị có thể bao gồm phẫu thuật khắc phục tắc nghẽn, sử dụng thuốc kích thích sinh tinh hoặc áp dụng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản như Micro-TESE, TESE hay ICSI. Để đạt hiệu quả điều trị tối ưu, cần xác định chính xác nguyên nhân và xây dựng phác đồ điều trị cá nhân hóa dưới sự tư vấn của các chuyên gia hỗ trợ sinh sản.
Đây là tình trạng tinh dịch không chứa tinh trùng sau khi xuất tinh, dẫn đến khả năng thụ thai tự nhiên gần như không thể thực hiện được. Tình trạng này được chia thành hai loại chính: Azoospermia tắc nghẽn và Azoospermia không tắc nghẽn. Azoospermia tắc nghẽn xảy ra khi tinh trùng được sản xuất nhưng không thể di chuyển ra ngoài do tắc nghẽn ống dẫn tinh. Trong khi đó, Azoospermia không tắc nghẽn là do tinh hoàn không sản xuất hoặc sản xuất rất ít tinh trùng do các vấn đề về nội tiết tố, di truyền hoặc tổn thương mô tinh hoàn. (1)
Việc chẩn đoán chính xác nguyên nhân vô sinh do không có tinh trùng là cơ sở quan trọng để đưa ra các phác đồ điều trị phù hợp, từ can thiệp phẫu thuật, sử dụng thuốc kích thích sinh tinh đến các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản tiên tiến.
Trong chẩn đoán vô sinh nam, việc xác định tình trạng có hoặc không có tinh trùng trong tinh dịch là bước đầu tiên để lựa chọn hướng điều trị phù hợp. Dưới đây là cách phân biệt hai dạng vô sinh này:
Vô sinh không có tinh trùng (Azoospermia) thường không gây ra triệu chứng rõ ràng, nhưng có thể được phát hiện qua các dấu hiệu liên quan đến nguyên nhân cơ bản. Dưới đây là những biểu hiện lâm sàng cần lưu ý:
Các nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng vô sinh do không có tinh trùng được phân loại như sau:
Xảy ra khi đường dẫn tinh trùng bị chặn lại, khiến tinh trùng không thể thoát ra ngoài tinh dịch dù tinh hoàn vẫn sản xuất tinh trùng bình thường. Nguyên nhân phổ biến gồm viêm nhiễm đường sinh dục, chấn thương, hoặc dị tật bẩm sinh như không có ống dẫn tinh (Congenital Bilateral Absence of the Vas Deferens – CBAVD). Chẩn đoán dựa trên hình ảnh học và xét nghiệm tinh dịch đồ, đặc biệt tinh dịch không có tinh trùng nhưng thể tích và các chỉ số sinh hóa bình thường.
Ngược lại với vô tinh do tắc nghẽn, vô tinh không tắc nghẽn (Non-Obstructive Azoospermia) là tình trạng tinh hoàn không hoặc rất ít sản xuất tinh trùng do rối loạn sinh tinh. Nguyên nhân thường gặp gồm tổn thương tinh hoàn nguyên phát, lão hóa, hoặc các bệnh lý như viêm tinh hoàn, xơ hóa tinh hoàn. Xét nghiệm hormone có thể thấy tăng FSH và LH phản ánh sự suy giảm chức năng tinh hoàn.
Là hiện tượng tinh dịch không phóng ra ngoài mà đi ngược vào bàng quang do rối loạn cơ thắt cổ bàng quang. Nguyên nhân có thể do bệnh lý thần kinh, phẫu thuật vùng chậu, hoặc dùng thuốc gây tác dụng phụ.
Là tình trạng chức năng tinh hoàn bị suy giảm nghiêm trọng, dẫn đến giảm hoặc mất khả năng sản xuất tinh trùng và hormone testosterone. Nguyên nhân gồm tổn thương bẩm sinh, viêm nhiễm, chấn thương, hoặc tiếp xúc độc chất.
Rối loạn nội tiết tố nam như thiếu hụt testosterone, tăng prolactin hoặc rối loạn tuyến yên làm ảnh hưởng quá trình điều hòa sinh tinh và xuất tinh. Các bệnh lý như suy tuyến yên hoặc khối u tuyến yên có thể gây mất cân bằng hormone, từ đó làm giảm hoặc mất sản xuất tinh trùng, dẫn đến vô tinh trùng.
Để xác định chính xác tình trạng vô tinh, bác sĩ thường thực hiện một số bước chẩn đoán cơ bản sau:
Tịnh trạng vô sinh do không có tinh trùng có thể được điều trị tùy theo nguyên nhân. Với vô sinh do tắc nghẽn, phẫu thuật hoặc kỹ thuật hỗ trợ sinh sản như TESE và IVF/ICSI thường đem lại kết quả tốt. Trường hợp suy tinh hoàn hoặc rối loạn nội tiết nghiêm trọng, khả năng phục hồi tinh trùng tự nhiên hạn chế, nhưng các phương pháp hỗ trợ sinh sản vẫn giúp tăng cơ hội thụ thai. Tại các trung tâm hỗ trợ sinh sản chuẩn quốc tế như IVF Tâm Anh, kỹ thuật hiện đại đã nâng cao hiệu quả điều trị.
Đối với những trường hợp vô sinh do không có tinh trùng, việc điều trị cần được cá nhân hóa dựa trên nguyên nhân và tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân. Các phương pháp điều trị thường được áp dụng:
Việc xác định và điều trị nguyên nhân gây vô tinh trùng là bước quan trọng đầu tiên. Ví dụ, đối với vô sinh do tắc nghẽn ống dẫn tinh, phẫu thuật tái thông có thể giúp phục hồi dòng tinh trùng. Trường hợp suy tinh hoàn hoặc rối loạn nội tiết tố, liệu pháp hormone hoặc thuốc kích thích sinh tinh có thể được áp dụng nhằm cải thiện chức năng tinh hoàn.
Kỹ thuật TESE và Micro-TESE là các phương pháp phẫu thuật vi phẫu để thu thập tinh trùng trực tiếp từ mô tinh hoàn ở những bệnh nhân không có tinh trùng trong tinh dịch do suy giảm sinh tinh nặng hoặc tắc nghẽn. Micro-TESE với kính hiển vi giúp tăng tỷ lệ lấy được tinh trùng và giảm tổn thương mô. (2)
Tiêm tinh trùng vào bào tương noãn (ICSI) là một kỹ thuật hỗ trợ sinh sản tiên tiến giúp vượt qua các vấn đề về chất lượng và số lượng tinh trùng. Bằng cách tiêm trực tiếp một tinh trùng khỏe mạnh vào trứng, ICSI tăng đáng kể khả năng thụ tinh thành công ở những trường hợp vô sinh do yếu tố nam nặng.
Khi không thể thu được tinh trùng từ bệnh nhân dù áp dụng mọi biện pháp, sử dụng tinh trùng hiến tặng là lựa chọn cuối cùng. Tinh trùng hiến tặng từ người cho có sức khỏe sinh sản tốt giúp các cặp đôi duy trì khả năng có con, đồng thời cần đảm bảo tuân thủ các quy định y tế và pháp lý nghiêm ngặt.
Vô tinh là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây khó khăn cho các cặp vợ chồng mong con. Tại Trung tâm Hỗ trợ sinh sản IVF Tâm Anh – Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, đội ngũ chuyên gia nam khoa và hỗ trợ sinh sản không chỉ tập trung vào các giải pháp điều trị mà còn đặc biệt quan tâm đến từng trường hợp cụ thể, đồng hành và tư vấn chi tiết để đưa ra hướng điều trị tối ưu.
IVFTA xây dựng môi trường thân thiện, gần gũi, giúp người bệnh cởi mở chia sẻ, giảm bớt căng thẳng và lo lắng trong suốt quá trình điều trị. Đội ngũ bác sĩ luôn lắng nghe, giải đáp mọi thắc mắc và hỗ trợ người bệnh tiếp cận các phương pháp điều trị tiên tiến, phù hợp nhất với tình trạng sức khỏe của mình.
Bên cạnh điều trị, Trung tâm Hỗ trợ sinh sản IVFTA còn cung cấp dịch vụ tư vấn toàn diện về sức khỏe sinh sản nam giới, bao gồm hướng dẫn cải thiện chất lượng tinh trùng, điều chỉnh lối sống, kiểm soát yếu tố tâm lý và nâng cao khả năng sinh sản tự nhiên hoặc hỗ trợ sinh sản.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Vô sinh không có tinh trùng không phải là dấu chấm hết cho hành trình làm cha. Với sự đồng hành chuyên sâu từ đội ngũ chuyên gia tại IVFTA, người bệnh sẽ được chẩn đoán chính xác, can thiệp đúng hướng và hỗ trợ tối đa trong từng giai đoạn điều trị, mở ra hy vọng hiện thực hóa ước mơ làm cha cho hàng ngàn trường hợp trước đây tưởng chừng không thể.
