Áp xe bìu là một trong những tình trạng viêm nhiễm nghiêm trọng ở vùng sinh dục nam, có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe sinh sản nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Không chỉ gây đau đớn dữ dội và sưng nề vùng bìu, áp xe còn dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như hoại tử mô, thậm chí người bệnh buộc phải cắt bỏ tinh hoàn trong những trường hợp nặng.
Áp xe bìu là tình trạng tụ mủ khu trú trong mô vùng bìu, hình thành một khối cứng bất thường có thể sờ thấy được, bên trong chứa đầy mủ từ tế bào bạch cầu chết, xác vi khuẩn và dịch tích tụ tạo thành ổ áp xe. Nguyên nhân gây áp xe ở bìu thường là do nhiễm trùng tại tinh hoàn hoặc mào tinh hoàn.
Bác sĩ Nguyễn Công Danh – Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, IVF Tâm Anh cho biết, bìu là túi da mỏng bao quanh tinh hoàn, có chức năng bảo vệ và duy trì nhiệt độ thích hợp để tinh hoàn thực hiện chức năng sản xuất tinh trùng và hormone Testosterone. Nam giới gặp tình trạng áp xe vùng bìu nếu không được thăm khám và điều trị sớm, ổ áp xe sẽ ngày càng sưng to, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm đến chức năng sinh sản, thậm chí đe dọa tính mạng người bệnh.
Chính vì thế, ngay khi có những biểu hiện bất thường ở vùng bìu, nam giới tuyệt đối không nên chủ quan, hãy chủ động thăm khám sớm tại các cơ sở y tế hoặc bệnh viện chó chuyên khoa để được kiểm tra và có biện pháp can thiệp kịp thời.
Áp xe bìu không phải là bệnh lý thường gặp, tuy nhiên nam giới ở mọi lứa tuổi đều có nguy cơ gặp phải tình trạng này.
Áp xe ở bìu có thể được phân thành nhiều dạng khác nhau tùy theo vị trí và nguyên nhân gây bệnh.
Áp xe da bìu là tình trạng nhiễm trùng dưới da vùng bìu, xảy ra khi vi khuẩn xâm nhập qua vết thương nhỏ hoặc do viêm nhiễm các tuyến nang lông, tuyến mồ hôi tại vùng này. Áp xe da bìu thường có biểu hiện rõ ràng bao gồm sưng đau và xuất hiện ổ áp xe có thể sờ thấy được. (1)
Áp xe tinh hoàn xảy ra khi có nhiễm trùng tại tinh hoàn, gây hình thành mủ trong mô. Đây là tình trạng nghiêm trọng, có thể ảnh hưởng đến chức sinh lý và sinh sản nam giới nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Mào tinh hoàn là cấu trúc nằm phía sau tinh hoàn, có chức năng lưu trữ và vận chuyển tinh trùng. Khi có nhiễm trùng tại vùng này sẽ hình thành mủ trong mào tinh hoàn, tạo ra ổ áp xe.
Áp xe vùng bìu có thể phát sinh sau các chấn thương tại khu vực này, chẳng hạn như va đập mạnh, tai nạn… Nếu không được cấp cứu kịp thời, vết thương hở, máu tụ hoặc mô chết trong bìu sẽ là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn tăng sinh và gây nhiễm trùng.
Áp xe ở khu vực bìu là tình trạng nhiễm trùng tụ mủ dưới da hoặc mô bên trong bìu, có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau:
Vùng da bìu vốn mỏng hơn so với các vùng da khác và nằm tại vị trí kín đáo, nên nếu không được vệ sinh sạch sẽ và đúng cách sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và gây viêm. Khi tình trạng viêm kéo dài sẽ dẫn đến sự tích tụ mủ và hình thành áp xe da bìu.
Trong một số ít trường hợp, nhiễm trùng đường tiết niệu có thể tiến triển và lan đến tinh hoàn, dẫn đến hình thành áp xe.
Áp xe bìu là một trong những biến chứng hiếm gặp của viêm tụy hoại tử cấp tính do sự lan rộng của các khối hoại tử tụy di chuyển đến bìu qua ống bẹn. Trong những trường hợp này, bệnh nhân được đưa đến bệnh viện và được chẩn đoán viêm tụy cấp tính, sau đó xuất hiện triệu chứng sưng đau bìu hai bên. Kết quả chụp CT cho thấy dịch hoại tử di chuyển qua ống bẹn xuống bìu, hình thành áp xe tại vùng này dù tinh hoàn không trực tiếp bị nhiễm trùng. (2)
Viêm tụy hoại tử thường gặp ở những người có tiền sử cơn đau quặn mật hoặc nghiện rượu bia. Chụp cắt lớp CT là phương pháp cần thiết để chẩn đoán chính xác trường hợp sưng bìu không không rõ nguyên nhân và cung cấp thông tin về mức độ viêm.
Tình trạng viêm nhiễm tại tinh hoàn thường xảy ra do các bệnh lây qua đường tình dục, vi khuẩn từ đường tiết niệu… Khi viêm tinh hoàn không được điều trị kịp thời, vi khuẩn có thể tăng sinh và tạo thành các ổ áp xe ở bìu.
Viêm mào tinh hoàn là tình trạng viêm nhiễm xảy ra tại mào tinh. Bệnh lý này có thể tiến triển âm thầm nếu không được phát hiện và điều trị đúng cách. Một số trường hợp viêm mào tinh kéo dài hoặc điều trị không triệt để sẽ dẫn đến hình thành ổ áp xe trong mào tinh.
Bên cạnh các nguyên nhân kể trên, nguy cơ nam giới gặp phải tình trạng áp xe bìu còn đến từ một số yếu tố nguy cơ sau đây:
Áp xe bìu thường gây ra các triệu chứng rõ ràng, giúp người bệnh nhận biết và tìm kiếm sự can thiệp y tế kịp thời. Những triệu chứng điển hình như:
Áp xe vùng bìu có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và khả năng sinh sản của người nam nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Bác sĩ Danh cho biết, nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách, tiên lượng điều trị áp xe bìu là rất khả quan.
Trong trường hợp áp xe tiến triển mà không can thiệp, có thể gây tổn thương cho tinh hoàn, thậm chí buộc phải thực hiện cắt bỏ tinh hoàn trong trường hợp nhiễm trùng nghiêm trọng không thể phục hồi, một số trường hợp nặng hơn có thể diễn tiến sốc nhiễm trùng ảnh hưởng đến tính mạng.
Người bệnh cần gặp bác sĩ ngay khi nhận thấy sự xuất hiện các triệu chứng bất thường như:
Áp xe vùng bìu có thể được chẩn đoán thông qua một loạt các phương pháp thăm khám và chẩn đoán cận lâm sàng, bao gồm:
Quá trình chẩn đoán bắt đầu bằng việc bác sĩ sẽ kiểm tra vùng bìu để đánh giá các triệu chứng như sưng, đỏ, đau và cảm giác căng tức, đồng thời tìm kiếm các dấu hiệu nhiễm trùng như mủ chảy ra từ vết thương hoặc vùng bị tổn thương… Các dấu hiệu này có thể gợi ý sự hiện diện của áp xe. Sau khi có những đánh giá tổng quan, bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh thực hiện các phương pháp cận lâm sàng chuyên sâu để xác định chính xác tình trạng bệnh.
Siêu âm bìu là phương pháp chẩn đoán đầu tay giúp quan sát rõ hơn cấu trúc bên trong bìu, xác định vị trí và kích thước của áp xe. Trên hình ảnh siêu âm, ổ áp xe bìu thường hiện lên dưới dạng một khối giảm âm ở thành bìu với viêm mô tế bào xung quanh.
Xét nghiệm công thức máu toàn bộ (CBC) là phương pháp chẩn đoán cần thiết để xác định mầm bệnh truyền nhiễm (nếu có).
Việc điều trị áp xe khu vực vùng bìu sẽ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng, kích thước ổ áp xe và tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân. Mục tiêu chính của điều trị là loại bỏ nhiễm trùng, giảm viêm và bảo vệ sức khỏe sinh lý vùng bìu. Hai phương pháp điều trị áp xe bìu phổ biến bao gồm:
Kháng sinh là phương pháp điều trị đầu tiên được chỉ định ở giai đoạn sớm, khi ổ áp xe còn nhỏ và tình trạng của người bệnh vẫn ổn định. Kháng sinh sẽ giúp ức chế sự phát triển của vi khuẩn, ngăn ổ mủ lan rộng.
Lưu ý, người bệnh không cố gắng làm vỡ hoặc nặn ổ áp xe, điều này sẽ làm vi khuẩn dễ dàng lây lan sang các vùng da khác hoặc nhiễm vào các mô sâu hơn. Đặc biệt, người bệnh tuyệt đối không nên dùng kim hoặc dụng cụ sắc nhọn đâm vào trung tâm áp xe, vì sẽ gây tổn thương mạch máu bên dưới và khiến nhiễm trùng lan rộng hơn.
Trong trường hợp ổ áp xe đã lớn, gây chèn ép mô hoặc có nguy cơ hoại tử, thì phương pháp điều trị nội khoa sẽ không đủ. Thay vào đó, can thiệp ngoại khoa là cần thiết để loại bỏ hoàn toàn ổ mủ. Rách và dẫn lưu áp xe bìu là thủ thuật ngoại khoa được chỉ định trong trường hợp này.
Sau khi người bệnh đã được vô cảm phù hợp, bác sĩ sẽ thực hiện một vết rạch nhỏ trên vùng da bìu để dẫn lưu ổ áp xe thoát ra ngoài. Khi đã chảy hết dịch, bác sĩ sẽ băng vết thương và hướng dẫn người bệnh cách chăm sóc tại nhà. Việc này giúp làm sạch ở áp xem ngăn ngừa nhiễm trùng lan rộng. Cuối cùng, bác sĩ sẽ kê toa kháng sinh và thuốc giảm đau để điều trị dứt điểm các triệu chứng cho người bệnh.
Đối với các ổ áp xe nằm bên trong da, bác sĩ sẽ thực hiện chọc hút ổ mủ bằng kim dưới hướng dẫn của siêu âm hoặc dẫn lưu áp xe bằng kim. Sau khi rạch một đường nhỏ trên da, bác sĩ bắt đầu luồn một ống nhựa mỏng gọi là ống dẫn lưu giúp hút mủ ra khỏi ổ áp xe.
Để giảm nguy cơ mắc áp xe bìu và bảo vệ sức khỏe sinh lý, nam giới cần lưu ý một số biện pháp phòng ngừa sau đây:
Áp xe bìu không thể tự khỏi nếu không được điều trị đúng cách. Người bệnh tuyệt đối không nên chủ quan hoặc chờ đợi áp xe tự xẹp mà cần đến cơ sở y tế hoặc bệnh viện càng sớm càng tốt để được kiểm tra và can thiệp ngay khi có dấu hiệu nghi ngờ bị áp xe tại khu vực bìu.
CÓ, áp xe tại bìu có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản nếu ổ áp xe lan rộng và gây tổn thương đến tinh hoàn hoặc mào tinh hoàn. Khi đó, chức năng tinh hoàn sẽ bị suy giảm, dẫn đến số lượng và chất lượng tinh trùng cũng suy giảm đáng kể. Trong những trường hợp nghiêm trọng, mô tinh hoàn bị hoại tử nặng và phải phẫu thuật cắt bỏ hoàn toàn 2 tinh hoàn, nguy cơ vô sinh nam là rất cao. Chính vì thế, việc chẩn đoán và điều trị sớm không chỉ giúp nam giới bảo tồn cấu trúc bìu mà còn bảo tồn chức năng sinh sản hiệu quả.
Khả năng áp xe tại bìu có tái phát sau điều trị hay không còn phụ thuộc vào cách điều trị cũng như cách chăm sóc sau điều trị. Nếu ổ áp xe được dẫn lưu triệt để kết hợp sử dụng kháng sinh đúng phác đồ, nguy cơ tái phát áp xe là rất thấp. Tuy nhiên, nếu điều trị không triệt để, mũ không được dẫn lưu hoàn toàn hoặc người bệnh có các yếu tố nguy cơ cao như tiểu đường, viêm nhiễm vùng bìu tái phát… thì khả năng tái phát cũng sẽ tăng lên.
Do đó, sau điều trị, người bệnh cần tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ, tái khám đúng lịch và chú ý các biện pháp phòng ngừa để hạn chế nguy cơ tái phát áp xe.
Đơn vị Nam khoa – Hiếm muộn, thuộc Trung tâm Hỗ trợ sinh sản IVF Tâm Anh quy tụ các chuyên gia đầu ngành, bác sĩ giàu kinh nghiệm, liên tục cập nhật những phương pháp điều trị mới cùng sự hỗ trợ đắc lực từ hệ thống máy móc, trang thiết bị hiện đại giúp chẩn đoán và điều trị hiệu quả hầu hết các bệnh lý nam khoa phổ biến, trong đó có tình trạng áp xe tại khu vực bìu.
Để đặt lịch thăm khám và điều trị áp xe tại bìu tại IVF Tâm Anh, quý khách hàng có thể liên hệ đến thông tin sau:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Áp xe bìu là tình trạng nhiễm trùng cấp tính tại vùng sinh dục nam, tiến triển nhanh và tiềm ẩn nhiều nguy cơ nghiêm trọng đến sức khỏe và khả năng sinh sản của người bệnh. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường tại vùng bìu và chủ động thăm khám sớm giúp nam giới tối ưu cơ hội điều trị thành công, bảo tồn cấu trúc vùng bìu và duy trì chức năng sinh sản, sinh lý một cách tốt nhất.