Lọc rửa tinh trùng là bước đệm quan trọng trong việc quyết định tỷ lệ thành công với một ca điều trị IUI hay IVF. Quy trình lọc rửa giúp tách tinh trùng khỏi dịch tinh dịch, loại bỏ các tạp chất có hại, chỉ giữ lại những tinh trùng di động và khỏe mạnh nhất. Điều này tăng đáng kể khả năng thụ tinh, dẫn đến tỷ lệ thành công cao hơn trong các ca điều trị vô sinh bằng IUI hay IVF. Bài viết này sẽ cung cấp rõ hơn về lọc rửa tinh trùng là gì? Quy trình lọc rửa tinh trùng và lợi ích của phương pháp này.

Lọc rửa tinh trùng là phương pháp xử lý tinh dịch trước khi thực hiện các kỹ thuật như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) hoặc bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI). Phương pháp này giúp thu thập những tinh trùng có khả năng di động tốt nhất, đồng thời loại bỏ những tinh trùng bất động, hết chức năng, các tế bào hồng cầu, bạch cầu, các vi sinh vật gây nhiễm cùng với phần dịch lỏng gọi là tinh tương. Phần tinh trùng có khả năng di chuyển tốt nhất được cô đặc trong một thể tích nhỏ giúp tăng cơ hội có thai cho các cặp vợ chồng hiếm muộn. (1)

Giải đáp cho thắc mắc lọc rửa tinh trùng để làm gì? Bác sĩ Nguyễn Công Danh – Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, BVĐK Tâm Anh, TP.HCM chia sẻ “Tinh dịch sẽ bao gồm tinh trùng, các tế bào cùng phần dịch lỏng gọi là tinh tương. Tinh tương có thể chứa chất có hại cho tinh trùng, do đó cần loại bỏ phần tinh tương đi và chỉ thu thập tinh trùng có khả năng di động tốt.”
“Ngoài ra, phương pháp lọc rửa tinh trùng có giúp hoạt hóa chức năng di động của tinh trùng. Sau khi lọc rửa, những tinh trùng di động chậm có thể trở thành những tinh trùng di động nhanh, những tinh trùng di động tại chỗ có thể trở thành những tinh trùng di động tiến tới tích cực”. Bác sĩ Danh cho biết thêm.
Lọc rửa tinh trùng khâu quan trọng không thể thiếu đối với quy trình thụ tinh trong ống nghiệm hoặc bơm tinh trùng vào buồng tử cung. Với quá trình thụ thai tự nhiên, âm đạo và cổ tử cung hoạt động như một “máy rửa tinh trùng” tự động, loại bỏ prostaglandin có trong tinh dịch, giảm việc co thắt tử cung. (2)
Trong điều trị hiếm muộn với phương pháp bơm tinh trùng vào buồng tử cung, việc lọc rửa tinh trùng giúp phân lập được số lượng lớn tinh trùng di động tốt và khỏe mạnh để bơm trực tiếp vào buồng tử cung. Tinh trùng khỏe mạnh sẽ rút ngắn được con đường để tiếp cận với trứng và tăng cơ hội thụ tinh thành công.
Với thụ tinh trong ống nghiệm, việc sử dụng tinh trùng lọc rửa cho phép các chuyên viên phôi học có thể lựa chọn được tinh trùng khỏe mạnh nhất để tiến hành thụ tinh. Với IVF-ICSI, mỗi một tinh trùng sẽ được lựa chọn bằng công cụ siêu nhỏ trên kính hiển vi và tiêm trực tiếp vào bào tương trứng. Việc lọc rửa tinh trùng trước khi tiến hành thụ tinh với trứng giúp loại bỏ các mảnh vụn khỏi mẫu tinh dịch, giúp các chuyên viên phôi học có thể thao tác lấy tinh trùng dễ dàng và không tắc nghẽn dụng cụ.

Phương pháp lọc rửa tinh trùng sẽ được chỉ định với nam giới đang điều trị hiếm muộn cần sử mẫu tinh trùng chất lượng cao để sử dụng trong các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản.
Số lượng và chất lượng của tinh trùng đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe sinh sản của nam giới. Hiệu quả của điều trị vô sinh phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó có yêu cầu về chất lượng tinh trùng sau khi lọc rửa. Kỹ thuật lọc rửa tinh trùng sẽ giúp lựa chọn được những tinh trùng có chất lượng tốt để thực hiện các phương pháp hỗ trợ sinh sản.
Theo bác sĩ Công Danh “Lọc rửa tinh trùng là bước quan trọng trong lĩnh vực hỗ trợ sinh sản nói chung. Các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản có những yêu cầu khác nhau về chất lượng tinh trùng. Ví dụ đối với kỹ thuật bơm tinh trùng vào buồng tử cung thì tổng số lượng tinh trùng di động sau lọc rửa là yếu tố tiên lượng khả năng có thai. Lọc rửa tinh trùng giúp tối ưu được số tinh trùng di động, loại bỏ tinh dịch, những tinh trùng bất thường và các thành phần không phải tinh trùng, yếu giúp tăng khả năng thụ tinh thành công”.
>> Xem thêm: Kết quả mật độ tinh trùng sau lọc rửa bao nhiêu là tốt đạt chất lượng?
Khi cặp vợ chồng đến tại IVF Tâm Anh, người chồng sẽ được hướng dẫn cách lấy mẫu tinh dịch khi kiêng xuất tinh từ 3-5 ngày để thu được mẫu đầu vào có chất lượng tốt nhất. Sau khi đã lấy mẫu xong thì kỹ thuật viên sẽ thu thập một giọt tinh dịch cùng một giọt máu của người chồng vào một mẫu giấy chuyên biệt để lưu trữ và đối chiếu mẫu DNA của 2 mẫu máu và tinh dịch.
Sau đó mẫu tinh dịch sẽ được để trong tủ ấm 37 độ C để chờ cho mẫu tinh dịch ly giải. Khi mẫu tinh dịch ly giải hoàn toàn thì kỹ thuật viên sẽ tiến hành đánh giá chất lượng mẫu đầu vào để lựa chọn phương pháp lọc rửa phù hợp nhất với mẫu tinh dịch này.
Hiện nay, các phương pháp lọc rửa tinh trùng phổ biến gồm phương pháp sử dụng thang nồng độ không liên tục để lọc rửa (Discontinuous density gradient centrifugation) và phương pháp bơi lên (Swim up). Tùy vào chất lượng tinh trùng đầu vào mà chọn phương pháp phù hợp để thu được số lượng tinh trùng di động, toàn vẹn DNA tốt nhất.
Quá trình lọc rửa tinh trùng mất bao lâu là thắc mắc của không ít nam giới. Thông thường thời gian để lọc rửa tinh trùng tối đa là 60 phút. Mẫu tinh dịch sau khi thu nhận sẽ được cho vào môi trường nuôi cấy tinh trùng chuyên biệt, sau đó mẫu sẽ được đưa vào máy quay ly tâm. Lực ly tâm sẽ giúp phân tách tinh trùng khỏe mạnh khỏe những tinh trùng yếu, tinh trùng dị dạng và chết.
Bác sĩ Danh chia sẻ tinh trùng sau khi lọc rửa có khả năng sống 24-72 giờ. Tuy nhiên nếu không được bảo quản tốt, tinh trùng sẽ suy giảm chất lượng đáng kể sau 24 giờ. Vì vậy, sau khi thực hiện lọc rửa tinh trùng, mẫu sẽ được trữ lại ở mỗi trường riêng biệt đảm bảo các điều kiện về nhiệt độ, ủ ấm để có thể kéo dài sự sống cho tinh trùng. Với kỹ thuật bơm tinh trùng vào buồng tử cung, tinh trùng sau lọc rửa sẽ được sử dụng trong khoảng từ 30 phút đến 1 tiếng nhằm đảm bảo cho chất lượng của tinh trùng.
Việc tinh trùng sau lọc rửa được bảo quản như thế nào là điều mà nhiều người quan tâm. Tại IVF Tâm Anh tinh trùng sau lọc rửa sẽ được sử dụng sớm nhất có thể hoặc lưu trữ tinh trùng ở môi trường chuyên biệt (trữ lạnh trong bình chứa nitơ lỏng ở nhiệt độ -196 độ C).
Khi tinh trùng được lưu trữ ở môi trường này, đồng hồ sinh học của tinh trùng sẽ dừng lại hoàn toàn. Khi bệnh nhân có nhu cầu muốn sử dụng, chuyên viên phôi học sẽ rã đông mẫu tinh trùng, giúp hoạt động sinh học của tinh trùng về ban đầu, đảm bảo chất lượng cũng như tỷ lệ thành công khi điều trị hiếm muộn.
Để mẫu tinh trùng sau lọc rửa đạt chất lượng tốt nhất thì cần đảm bảo 2 yếu tố: Thứ 1 mẫu đầu vào tốt và thứ 2 quy trình lọc rửa đảm bảo. Để mẫu đầu vào tốt thì người nam cần lưu ý xây dựng chế độ dinh dưỡng đầy đủ, cân bằng, hạn chế thực phẩm rượu bia, thuốc lá. Ngoài ra, người bệnh nên hạn chế làm việc trong môi trường nóng, tiếp xúc hóa chất độc hại, tránh ngồi quá lâu, mặc quần áo quá bó sát. Người nam nên kiêng quan hệ trước thời gian lấy mẫu để lọc rửa tinh trùng từ 2-7 ngày.
Đối với quy trình lọc rửa tinh trùng, mỗi lab phôi học nên xây dựng các quy trình chuẩn phù hợp với từng mẫu tinh dịch khác nhau để chọn được phương pháp lọc rửa tốt nhất cho từng mẫu tinh dịch. Đồng thời phải đào tạo các kỹ thuật viên có tay nghề, được kiểm tra và đào tạo thường xuyên.
Việc lọc rửa tinh trùng được xem là một khâu chuẩn bị quan trọng góp phần thành công của một chu kỳ điều trị hỗ trợ sinh sản. Việc lựa chọn nơi thực hiện và các phương pháp thực hiện lọc rửa tinh trùng cũng như tối ưu hóa hiệu quả của phương pháp này phụ thuộc nhiều vào kinh nghiệm của kỹ thuật viên, hệ thống trang thiết bị và sự chuyên nghiệp trong ứng dụng kỹ thuật và phương pháp.
Tại IVF Tâm Anh sở hữu hệ thống trang thiết bị hiện đại, cùng đội ngũ chuyên gia đi đầu trong điều trị song song hiếm muộn nam và hiếm muộn nữ giúp việc thăm khám và lên phác đồ điều trị ở cả nam và nữ được toàn diện nhất.
Hiện nay các phương pháp lọc rửa tinh trùng được áp dụng tại IVF Tâm Anh luôn được thực hiện một cách bài bản, nghiêm ngặt trong việc đánh giá và kỹ thuật thực hiện, được giám sát bởi các chuyên gia giàu kinh nghiệm để mang đến những lợi ích tốt nhất cho quá trình điều trị hiếm muộn.
Việc lọc rửa tinh trùng là bước quan trọng trong điều trị hỗ trợ sinh sản. Vì vậy việc lựa chọn một trung tâm có thể thực hiện tốt tất cả các kỹ thuật bao gồm lọc rửa tinh trùng luôn là ưu tiên của các cặp vợ chồng hiếm muộn.
Hiện nay, hiệu quả của kỹ thuật này sẽ phụ thuộc nhiều vào cơ sở vật chất của trung tâm, phương pháp lọc rửa, kinh nghiệm của bác sĩ và chuyên viên phôi học. Tại IVF Tâm Anh sở hữu hệ thống trang thiết bị tân tiến, quy tụ đội ngũ chuyên gia, chuyên viên giàu kinh nghiệm về điều trị cả hiếm muộn nam và hiếm muộn nữ giúp mang lại hiệu quả điều trị tối ưu cho các trường hợp vô sinh hiếm muộn.
Kỹ thuật lọc rửa tinh trùng được áp dụng tại IVFTA được thực hiện một cách bài bản, nghiêm ngặt dưới sự giám sát bởi các chuyên gia giàu kinh nghiệm kết hợp cùng trang thiết bị hiện đại để mang đến những lợi ích tốt nhất cho quá trình điều trị hiếm muộn.

Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh quy tụ đội ngũ y bác sĩ là những chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực điều trị vô sinh hiếm muộn tại Việt Nam; sở hữu hệ thống máy móc, trang thiết bị hiện đại, hệ thống khí sạch theo tiêu chuẩn quốc tế, phòng Lab, hệ thống tủ nuôi cấy tối ưu chất lượng phôi, nâng cao tỷ lệ thành công…
Tại đây chúng tôi thường xuyên cập nhật và ứng dụng các phác đồ điều trị hiện đại nhất thế giới, đa dạng các kỹ thuật hỗ trợ cho nhiều trường hợp khác nhau như tiêm tinh trùng vào bào tương noãn ICSI, hỗ trợ phôi thoát màng, đông phôi, đông tinh trùng, đông noãn giúp khách hàng chủ động thời gian mang thai và sinh con khoẻ mạnh.
Đặc biệt, mỗi khách hàng đến thăm khám và điều trị tại Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh sẽ được xây dựng một phác đồ điều trị riêng, phù hợp với thể trạng cũng như từng vấn đề điều trị của khách hàng.
Để được tư vấn và đặt lịch khám với các chuyên gia điều trị vô sinh hiếm muộn tại IVF Tâm Anh, quý khách hàng vui lòng liên hệ đến:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Lọc rửa tinh trùng là bước quan trọng trong điều trị hỗ trợ sinh sản, ảnh hưởng đến tỷ lệ thành công khi điều trị. Vì vậy, các cặp vợ chồng trước khi điều trị hiếm muộn nên tìm hiểu các trung tâm hỗ trợ sinh sản có đội ngũ chuyên viên phôi học giàu kinh nghiệm cùng hệ thống trang thiết bị hiện đại để hỗ trợ tốt nhất cho quá trình lọc rửa tinh trùng.