Cắt bỏ 1 bên tinh hoàn có con được không là nỗi lo thường trực của nhiều nam giới khi buộc phải phẫu thuật vì ung thư, chấn thương hay dị tật bẩm sinh. Việc chỉ còn một tinh hoàn khiến không ít người hoang mang về khả năng sinh sản, sức khỏe sinh lý và tương lai làm cha. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về ảnh hưởng thực sự của phẫu thuật cắt tinh hoàn đến sức khỏe sinh sản, khả năng có con, cũng như các giải pháp bảo tồn để nam giới chủ động bảo vệ cơ hội làm cha trong tương lai.
Chỉ định cắt 1 bên tinh hoàn trong trường hợp nào?
Quyết định cắt bỏ 1 bên tinh hoàn không chỉ là một can thiệp y khoa quan trọng mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến tâm lý và khả năng sinh sản của nam giới. Nhiều người băn khoăn: Bị mất 1 bên tinh hoàn sau phẫu thuật có sao không, khi nhận được thông tin phải thực hiện phương pháp này. Dưới đây là một số tình huống bác sĩ chỉ định thực hiện cắt đi 1 bên tinh hoàn:
Ung thư tinh hoàn: Đây là lý do phổ biến nhất bắt buộc nam giới phải thực hiện phẫu thuật này. Khi phát hiện khối u ác tính ở tinh hoàn, cắt bỏ toàn bộ tinh hoàn qua đường bẹn là tiêu chuẩn vàng để loại bỏ khối u, chẩn đoán mô bệnh học và ngăn ngừa ung thư lan rộng.
Chấn thương hoặc dị tật ở tinh hoàn: Với những trường hợp bị chấn thương phải loại bỏ 1 tinh hoàn do vỡ, hoại tử hoặc xoắn tinh hoàn không hồi phục, phẫu thuật là cần thiết để bảo tồn sức khỏe và tránh biến chứng. Dị tật bẩm sinh hoặc tinh hoàn teo nhỏ, mất chức năng cũng có thể được chỉ định cắt bỏ để phòng ngừa nguy cơ ung thư sau này.
Ung thư di căn đến tinh hoàn: Một số ca ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn tiến xa hoặc ung thư vú ở nam giới cần cắt bỏ tinh hoàn để giảm khả năng sản xuất hormone Testosterone, làm chậm sự phát triển của khối u.
Cắt 1 bên tinh hoàn có sinh con được không?
Thực tế, khả năng sinh sản không mất hoàn toàn khi nam giới chỉ còn 1 tinh hoàn sau phẫu thuật. Nếu tinh hoàn còn lại vẫn hoạt động bình thường, quá trình sản xuất tinh trùng và hormone Testosterone hầu như vẫn được duy trì, cho phép nam giới có thể có con tự nhiên.
Các nghiên cứu lâm sàng cho thấy, phần lớn bệnh nhân sau cắt một bên tinh hoàn vẫn có nồng độ Testosterone bình thường và tinh dịch đồ đạt chuẩn cho khả năng thụ thai. Nhiều nghiên cứu đã ghi nhận hầu hết nam giới cắt bỏ một bên tinh hoàn vẫn duy trì khả năng sinh con tự nhiên, chỉ một tỷ lệ nhỏ gặp khó khăn khi có kèm điều trị hóa trị, xạ trị hoặc khi tinh hoàn còn lại bị tổn thương từ trước.
Tuy nhiên, cũng cần lưu ý nguy cơ vô sinh vẫn có thể xảy ra nếu:
Tinh hoàn còn lại bị teo hoặc suy giảm chức năng sinh tinh.
Có điều trị hóa trị/xạ trị làm tổn hại mô tinh hoàn.
Có bất thường tinh dịch đồ trước khi phẫu thuật mà chưa được phát hiện. (1)
Vì vậy, việc kiểm tra tinh dịch đồ và xét nghiệm hormone trước và sau phẫu thuật là bước quan trọng để tiên lượng khả năng sinh sản. Đồng thời, trữ đông tinh trùng trước điều trị được xem là giải pháp an toàn giúp bảo tồn khả năng làm cha trong tương lai.
Dù chỉ còn 1 bên tinh hoàn sau phẫu thuật, đa phần nam giới vẫn có thể có con tự nhiên
Sức khỏe sinh sản như thế nào khi chỉ còn một bên tinh hoàn?
Sau phẫu thuật cắt bỏ một bên tinh hoàn, đa số nam giới vẫn duy trì được chức năng sinh sản, nhưng cơ thể có thể trải qua một số thay đổi đáng chú ý như:
Suy giảm ham muốn tình dục: Tinh hoàn là cơ quan chính sản xuất Testosterone – hormone quyết định ham muốn tình dục và đặc tính nam giới. Khi chỉ còn một tinh hoàn, cơ thể thường tăng cường hoạt động bù trừ để giữ mức Testosterone ổn định. Tuy nhiên, một số trường hợp có thể giảm nhẹ nồng độ hormone, dẫn đến giảm ham muốn tình dục, đặc biệt khi tinh hoàn còn lại suy yếu hoặc bị ảnh hưởng bởi hóa trị và xạ trị.
Rối loạn chức năng cương dương: Một số bệnh nhân có thể gặp phải khó khăn trong việc đạt hoặc duy trì sự cương cứng sau phẫu thuật. Nguyên nhân có thể đến từ sự giảm nhẹ Testosterone, ảnh hưởng đến tâm lý (lo âu, mặc cảm) hoặc do tác dụng phụ của việc điều trị ung thư. Điều trị kịp thời bằng liệu pháp hormone hoặc thuốc hỗ trợ cương có thể cải thiện được tình trạng này.
Thay đổi đặc tính giới tính: Nếu nồng độ Testosterone giảm quá mức, nam giới có thể gặp phải các biểu hiện như giảm khối lượng cơ bắp, mệt mỏi, thay đổi giọng nói, giảm mật độ xương,… Đây là lý do cần theo dõi định kỳ hormone sinh dục sau phẫu thuật để phát hiện sớm tình trạng suy sinh dục và điều trị bằng liệu pháp thay thế Testosterone khi cần thiết.
Sản xuất tinh trùng ít hơn: Việc mất đi một tinh hoàn sẽ làm giảm tổng số tinh trùng được sản xuất. Dù vậy, nhiều nam giới vẫn có tinh dịch đồ đạt mức bình thường và duy trì khả năng sinh con tự nhiên. Những người có tinh hoàn còn lại bị ảnh hưởng trước đó có nguy cơ giảm số lượng tinh trùng rõ rệt hoặc vô tinh (azoospermia).
Giải pháp bảo tồn sinh sản cho nam giới phẫu thuật cắt bỏ 1 bên tinh hoàn
Việc bảo tồn sinh sản cho nam giới trước và sau phẫu thuật cắt bỏ 1 bên tinh hoàn là vô cùng quan trọng. Các chuyên gia Nam học khuyến cáo 3 nhóm giải pháp sau:
Trữ đông tinh trùng: Lấy mẫu tinh dịch và bảo quản đông lạnh trước khi phẫu thuật hoặc trước khi điều trị ung thư là “tấm bảo hiểm” sinh sản đáng tin cậy. Phương pháp này đảm bảo nam giới vẫn có cơ hội làm cha kể cả khi quá trình điều trị khiến chức năng sinh tinh suy giảm vĩnh viễn.
Điều trị bằng thuốc: Sau phẫu thuật, bệnh nhân nên kiểm tra các xét nghiệm nội tiết. Nếu kết quả kiểm tra bất thường, bệnh nhân sẽ được các bác sĩ Nam khoa đề ra phác đồ điều trị phù hợp.
Các biện pháp hỗ trợ sinh sản: Khi số lượng hoặc chất lượng tinh trùng suy giảm đáng kể, các phương pháp hỗ trợ sinh sản hiện đại mang đến cơ hội làm cha cho nam giới. Cụ thể:
IUI: Áp dụng cho trường hợp tinh trùng vẫn còn đủ về số lượng và chất lượng.
IVF/ICSI: Dành cho trường hợp tinh trùng yếu hoặc rất ít, sử dụng kỹ thuật tiêm tinh trùng trực tiếp vào noãn để tăng tỉ lệ thụ tinh.
Micro-TESE: Lựa chọn tối ưu cho nam giới vô tinh không do tắc nghẽn, cho phép lấy tinh trùng trực tiếp từ mô tinh hoàn còn lại dưới kính hiển vi phẫu thuật.
Sau khi cắt bỏ 1 tinh hoàn, nam giới có thể thực hiện IVF để tăng tỷ lệ thụ tinh thành công
Để đặt lịch khám, tư vấn và điều trị trực tiếp với các bác sĩ tại Trung tâm Hỗ trợ sinh sản – IVF Tâm Anh, quý khách hàng có thể liên hệ theo thông tin sau:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội:
108 Phố Hoàng Như Tiếp, Phường Bồ Đề, TP. Hà Nội
(Đ/c cũ: 108 Hoàng Như Tiếp, P.Bồ Đề, Q.Long Biên, TP. Hà Nội)
Với lo ngại bị cắt bỏ 1 bên tinh hoàn có con được không, các chuyên gia cho rằng đa số nam giới vẫn có thể làm cha nếu tinh hoàn còn lại khỏe mạnh. Chủ động kiểm tra tinh dịch đồ, xét nghiệm hormone và trữ đông tinh trùng trước điều trị sẽ giúp nam giới yên tâm hơn và giữ vững cơ hội làm cha trong tương lai.
Cập nhật lần cuối: 11:47 24/12/2025
Nguồn tham khảo
Prof.Dr. Emin Özbek. (2024, February 27). Living with One Testis: Causes, Follow up and Treatment. Prof.Dr. Emin ÖZBEK. https://dreminozbek.com/en/living-with-one-testis-causes-follow-up-and-treatment/