IVF đưa các cặp vợ chồng hiếm muộn đến gần hơn với giấc mơ làm cha mẹ, nhưng phương pháp hỗ trợ này này không đảm bảo thành công tuyệt đối. Vẫn có một tỷ lệ nhỏ các cặp vợ chồng trải qua thất bại khi làm IVF. Vậy dấu hiệu chuyển phôi không thành công gồm những gì? Làm sao để đối mặt với lần chuyển phôi thất bại và nên chuẩn bị cho hành trình tiếp theo? Những thông tin này sẽ được giải đáp trong bài viết dưới đây.
Chuyển phôi thất bại được định nghĩa là tình trạng mà quá trình phôi cấy ghép vào tử cung không thành công, dẫn đến việc không xảy ra thai nghén hoặc thai nghén thất bại sớm.
Trong quá trình IVF (In Vitro Fertilization), sau khi phôi được tạo ở môi trường phòng thí nghiệm sẽ được nuôi cấy đến ngày 3-5 và sau đó phôi được chuyển lại vào tử cung người phụ nữ để phát triển và làm tổ trong tử cung. Quá trình phôi gắn kết vào tử cung không thành công được gọi là chuyển phôi thất bại. (1)
Thụ tinh trong ống nghiệm IVF là một kỹ thuật hỗ trợ sinh sản hiện đại nhưng không thành công 100%. Tính chung, tỷ lệ chuyển phôi thất bại có thể dao động từ 10% đến 30%. Có thể có sự khác nhau lớn giữa các trung tâm IVF và giữa các nhóm bệnh nhân.
Tỷ lệ chuyển phôi thất bại có thể thay đổi tùy thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm độ tuổi của người phụ nữ, chất lượng của phôi, nguyên nhân vô sinh, và kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) được sử dụng. Đánh giá chính xác về tỷ lệ này đòi hỏi sự xem xét kết quả từ các nghiên cứu cụ thể hoặc thống kê của các trung tâm hỗ trợ sinh sản cụ thể.
Tỷ lệ thành công khi làm IVF trung bình trên thế giới khoảng 40-50%. Tại Việt Nam, dù đi sau thế giới gần 20 năm nhưng hiện nay kỹ thuật IVF đã đạt được những thành tựu nhất định. Việt Nam theo kịp thế giới về các kỹ thuật, chuyên môn bác sĩ, trang thiết bị hiện đại, vì vậy có một số trung tâm Hỗ trợ sinh sản tại Việt Nam có tỷ lệ thành công cao vượt trội lên đến gần 70% trong đó có IVF Tâm Anh.
Dấu hiệu chuyển phôi không thành công có thể biểu hiện khác nhau ở từng người, một vài dấu hiệu chỉ có thể xác định thông qua việc kiểm tra hoặc đánh giá của bác sĩ. Dưới đây là một vài dấu hiệu chuyển phôi thất bại mà chị em có thể trải qua:
Lưu ý: Sau khi chuyển phôi chị em không nên thử beta hCG quá sớm vì có thể không phát hiện chính xác nồng độ hCG.
Bác sĩ Lê Xuân Nguyên nhận định có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc chuyển phôi thất bại và liên quan đến nhiều yếu tố như chất lượng phôi, tuổi tác, vấn đề về bệnh lý, sự tương tác giữa phôi và niêm mạc tử cung… Dưới đây là một số nguyên nhân dẫn đến việc chuyển phôi thất bại:
Tuổi tác ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của cả nam giới và nữ giới. Khả năng sinh sản của con người sẽ giảm khi họ già đi. Một báo cáo được nghiên cứu trên gần 200.000 phụ nữ Anh thực hiện IVF từ giữa 1999 đến 2007 cho thấy cơ hội có con sau 3 chu kỳ làm IVF khi tiến hành chuyển phôi tại bất kỳ tuổi phôi đông lạnh nào xảy ra ở các nhóm tuổi khác nhau là:
| Nhóm tuổi | Cơ hội có con sau 3 chu kỳ làm IVF |
| Nhỏ hơn 30 tuổi | 52% |
| 31 – 35 tuổi | 50% |
| 36 – 40 | 34% |
| Lớn hơn 40 tuổi | 10% |
Chất lượng trứng quyết định chất lượng của phôi. Sau 30 tuổi, chất lượng trứng của phụ nữ có thể bắt đầu suy giảm, điều này có thể ảnh hưởng đến việc IVF có thành công hay không.
Tỷ lệ sảy thai của người phụ nữ tăng dần theo độ tuổi. 10% nguy cơ sảy thai xảy ra với phụ nữ độ tuổi 20 trong khi đó nguy cơ này là 90% ở phụ nữ độ tuổi 45. Nếu chồng >45 tuổi sẽ khiến nguy cơ sảy thai ở phụ nữ tăng gấp 2 lần những người có chồng ở độ tuổi đôi mươi.
Nguy cơ gặp các biến chứng của thai kỳ cũng tăng lên theo tuổi: Tiểu đường thai kỳ, nhau tiền đạo, sinh mổ,… Những nguy cơ này tuy hiếm gặp nhưng tăng lên ở phụ nữ >35 tuổi.
Khả năng sinh sản của người phụ nữ là có giới hạn, tuổi càng lớn thì chất lượng và số lượng trứng trên hai buồng trứng của người phụ nữ càng giảm.
Bên cạnh đó những yếu tố như bệnh lý, di truyền… khiến người phụ nữ đối mặt với nguy cơ bị suy giảm buồng trứng sớm. Khi thực hiện IVF với bệnh nhân suy giảm dự trữ buồng trứng có thể thu được ít trứng và tạo được ít phôi.
Những biến thể của nhiễm sắc thể bên trong phôi là nguyên nhân chính gây ra thất bại làm tổ tái diễn. Nhiễm sắc thể là những cấu trúc đặc biệt, được tìm thấy trong tế bào, có chứa DNA. Thông thường, mỗi trứng và tinh trùng chứa 23 nhiễm sắc thể và trong quá trình thụ tinh, tất cả 23 nhiễm sắc thể đó được truyền từ bố và mẹ (tạo ra tổng cộng 46 nhiễm sắc thể cho phôi).
Tuy nhiên, các lỗi nhiễm sắc thể đôi khi có thể phát sinh trong quá trình tạo phôi. Điều này bao gồm những bất thường về số lượng nhiễm sắc thể hiện diện (được gọi là lệch bội) và những thay đổi về cấu trúc ảnh hưởng đến kích thước của nhiễm sắc thể hoặc cách tổ chức DNA bên trong phôi. Cũng có thể có sự gia tăng số lượng vật chất di truyền có trong phôi. Bất kể loại lỗi nào, các dị tật nhiễm sắc thể trong phôi có thể gây nên chuyển phôi thất bại. (3)
Trứng và tinh trùng có chất lượng tốt là điều thiết yếu cho một phôi thai khỏe mạnh. Phôi khỏe mạnh có cơ hội làm tổ tốt nhất trong tử cung. Tuy nhiên có nhiều yếu tố có thể làm giảm chất lượng trứng và tinh trùng.
Tuổi tác là một trong những yếu tố quan trọng trong việc quyết định chất lượng của trứng. Phụ nữ càng lớn tuổi chất lượng trứng càng kém, đặc biệt sau 35 tuổi, chất lượng trứng sẽ giảm sút nhanh hơn. Vì vậy tỷ lệ thành công khi làm IVF giữa trứng lấy từ phụ nữ trẻ tuổi cao hơn so với phụ nữ lớn tuổi.
Các khiếm khuyết về tinh trùng cũng có thể góp phần gây ra chuyển phôi thất bại. Ví dụ, tổn thương vật liệu di truyền của tinh trùng hay còn được gọi là sự phân mảnh DNA, có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của phôi và do đó ảnh hưởng đến khả năng làm tổ.
Các yếu tố lão hóa và lối sống như hút thuốc, uống rượu và thừa cân, cũng như một số tình trạng bệnh lý tiềm ẩn và thuốc theo toa, có thể làm hỏng DNA trong cả tinh trùng và trứng. Mặc dù không có xét nghiệm nào để đánh giá chất lượng trứng, nhưng một số xét nghiệm có thể được thực hiện để đánh giá mức độ phân mảnh DNA tinh trùng.
Để phôi cấy thành công vào tử cung, nội mạc tử cung phải trải qua những thay đổi sinh học. Để chuẩn bị cho một phôi thai khỏe mạnh, nội mạc tử cung dày lên và trở nên nhạy cảm với khả năng làm tổ của phôi.
Một số tình trạng gây viêm và sẹo, chẳng hạn như u xơ, polyp, lạc nội mạc tử cung, ứ dịch vòi trứng, có thể ảnh hưởng đến cấu trúc của môi trường tử cung. Đôi khi, sự hiện diện của những tình trạng này có thể khiến phôi khó làm tổ vào thành tử cung hơn.
Có không ít bệnh nhân gặp tình trạng phôi có chất lượng tốt, niêm mạc tử cung đẹp nhưng vẫn chuyển phôi thất bại. Điều này có thể đến từ vấn đề tương tác giữa phôi và niêm mạc tử cung, trong đó có một khía cạnh nhỏ có thể nhắc đến là chuyển phôi lệch cửa sổ làm tổ.
Cửa sổ làm tổ là thời điểm tối ưu để niêm mạc tử cung tiếp nhận phôi và thúc đẩy quá trình phôi làm tổ thành công. Vì vậy việc xác định được cửa sổ làm tổ có thể tăng tỷ lệ thành công khi thực hiện IVF.
Yếu tố về lối sống góp 1 phần không nhỏ trong việc quyết định thành công hay thất bại của một chu kỳ điều trị IVF. Ở nữ giới, các yếu tố bệnh lý như đái tháo đường, bệnh lý về tuyến giáp hay các rối loạn nội tiết, bệnh tự miễn… có thể làm nguyên nhân ảnh hưởng đến sự tương tác giữa phôi và lớp nội mạc tử cung.
Ngoài ra, nếu cặp đôi uống rượu, hút thuốc, có chế độ ăn uống không lành mạnh, ít tập thể dục và thừa cân… cũng có thể góp phần gây ra thất bại chuyển phôi do ảnh hưởng đến chất lượng trứng/tinh trùng và sức khỏe của môi trường tử cung.
Việc thất bại sau chuyển phôi điều mà không cặp vợ chồng hiếm muộn nào mong muốn. Tuy nhiên không phải cặp đôi nào cũng có thể thành công ngay từ lần chuyển phôi đầu tiên. Có nhiều cách để cải thiện tỷ lệ thành công ở những lần chuyển phôi tiếp theo như:
Thụ tinh trong ống nghiệm mang đến cho các cá nhân và các cặp vợ chồng một lựa chọn để biến giấc mơ sinh con của họ thành hiện thực. Tuy nhiên, thất bại sau chuyển phôi vẫn có thể xảy ra. Trên thực tế, kỹ thuật IVF không đem đến tỷ lệ thành công tuyệt đối, vì vậy có không ít cặp vợ chồng phải thực hiện 2-3 đợt chuyển phôi hoặc làm thêm chu kỳ IVF tiếp theo mới đạt được thành công.
Đối mặt với thất bại chuyển phôi có thể khiến bạn cảm thấy bực bội và buồn bã. Tuy nhiên, hành trình “có con” của vợ chồng không kết thúc ở đây. Bạn có nhiều lựa chọn điều trị khác nhau và các lựa chọn hỗ trợ sinh sản khác.
IVF là một kỹ thuật hỗ trợ sinh sản hiện đại, kết hợp nhiều bước phức tạp vì vậy đòi hỏi bác sĩ điều trị là người phải giỏi chuyên môn và giàu kinh nghiệm. Cơ thể mỗi người là khác nhau vì vậy quan trọng trong điều trị IVF là cá thể hóa để có thể đạt được thành công tối ưu nhất.
Tại IVF Tâm Anh đang sở hữu tỷ lệ IVF thành công cao hàng đầu cả nước, đặc biệt trên 70% trường hợp thành công là các ca khó, lớn tuổi, phụ nữ suy buồng trứng, nam giới vô tinh. Việc bác sĩ xác định đúng hướng điều trị và sự bổ trợ của hệ thống lab phôi học hiện đại, kỹ thuật tiến hành chính xác giúp quyết định tỷ lệ thành công, rút ngắn thời gian điều trị và tránh các rủi ro cho sức khỏe của bệnh.
Trung tâm Hỗ trợ Sinh sản Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh (IVFTA) là nơi hội tụ các chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực hỗ trợ sinh sản, trang bị hệ thống máy móc và trang thiết bị hiện đại bậc nhất, thường xuyên cập nhật và làm chủ các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản tiên tiến nhất trên thế giới, xứng đáng là địa chỉ tin cậy để các cặp vợ chồng vô sinh hiếm muộn trao gửi niềm tin để chuẩn bị cho lần chuyển phôi thành công sau.
IVFTA sở hữu phòng Lab ISO 5 siêu sạch đầu tiên tại Đông Nam Á. Tại đây, các chuyên gia phôi học có thể thực hiện được tất cả các kỹ thuật cao cấp phục vụ quá trình hỗ trợ sinh sản như hỗ trợ phôi thoát màng (AH), sàng lọc di truyền tiền làm tổ (PGT), nuôi cấy phôi ngày 5, trữ lạnh phôi, noãn và tinh trùng…
Đặc biệt, IVF BVĐK Tâm Anh còn có sự phối hợp liên khoa IVF – Nam học – Sản Phụ khoa – Sơ sinh, giúp chăm sóc toàn diện cho cả mẹ và bé từ lúc còn trong giai đoạn phôi thai đến khi mẹ tròn con vuông, chăm sóc trẻ những năm tháng đầu đời.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Hy vọng bài viết đã cung cấp đầy đủ thông tin về dấu hiệu chuyển phôi không thành công. Chuyển phôi không thành công phải là dấu chấm hết trên hành trình tìm con của các cặp vợ chồng hiếm muộn. Với sự phát triển của y học hiện đại mở ra nhiều hy vọng mới trên hành trình tìm con, vì vậy cặp vợ chồng hiếm muộn nên lựa chọn đúng cơ sở y tế uy tín, bác sĩ giỏi, trang thiết bị hiện đại và giữ tinh thần lạc quan để sớm đón con yêu về nhà.
