Vô sinh và hiếm muộn khác nhau như thế nào? Đây là băn khoăn thường gặp ở nhiều cặp vợ chồng khi hành trình tìm con kéo dài hơn mong đợi. Trong thực hành lâm sàng cũng như trong đời sống hằng ngày, hai thuật ngữ này được sử dụng để mô tả tình trạng khó khăn trong việc thụ thai, nhưng cách hiểu cụ thể theo y học lại có những điểm cần phân biệt rõ. Bài viết dưới đây sẽ phân tích hai khái niệm dưới góc nhìn chuyên môn, giúp các cặp vợ chồng hiểu đúng bản chất và biết thời điểm phù hợp để thăm khám.

Dưới góc nhìn y học, vô sinh và hiếm muộn được hiểu chung là tình trạng các cặp vợ chồng gặp khó khăn trong việc thụ thai mặc dù đã quan hệ tình dục đều đặn và không sử dụng bất kỳ biện pháp tránh thai nào. Đây là dấu hiệu cho thấy khả năng sinh sản của một hoặc cả hai vợ chồng đang bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như rối loạn nội tiết, bất thường cơ quan sinh sản, chất lượng tinh trùng kém hoặc các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn khác.
Việc nhận biết sớm và hiểu đúng về khái niệm này sẽ giúp các cặp đôi chủ động hơn trong việc thăm khám cũng như lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp.
Để xác định vô sinh một cách chính xác, y học đưa ra tiêu chuẩn chẩn đoán dựa trên thời gian mong muốn có con nhưng chưa thụ thai tự nhiên. Cụ thể, vô sinh được chẩn đoán khi hai vợ chồng quan hệ đều đặn, không dùng biện pháp tránh thai nhưng sau 1 năm (với phụ nữ dưới 35 tuổi) hoặc 6 tháng (với phụ nữ trên 35 tuổi) vẫn chưa có thai. Tình trạng này có thể xuất phát từ phía nam, phía nữ hoặc là sự kết hợp của nhiều yếu tố từ cả hai.

Vô sinh được phân thành hai dạng chính:
Trong khi đó, hiếm muộn được hiểu là tình trạng cặp vợ chồng vẫn có khả năng sinh con nhưng khả năng thụ thai bị suy giảm, khiến việc mang thai tự nhiên mất nhiều thời gian hơn bình thường. Ở giai đoạn đầu, một cặp đôi có thể được xem là hiếm muộn; tuy nhiên nếu sau khoảng thời gian quy định vẫn chưa thụ thai, họ sẽ được chẩn đoán là vô sinh.
Do đó, có thể xem vô sinh và hiếm muộn là những thuật ngữ phản ánh cùng một bản chất: đều mô tả tình trạng khó khăn kéo dài trong việc có con của các cặp vợ chồng, chỉ khác nhau ở tiêu chuẩn thời gian và mức độ nghiêm trọng trong chẩn đoán.
Khi lo lắng về sức khỏe sinh sản hoặc băn khoăn trong việc phân biệt vô sinh và tình trạng hiếm muộn, các cặp vợ chồng nên chủ động thực hiện một số bước cơ bản để kịp thời đánh giá tình trạng và cải thiện khả năng thụ thai. Cụ thể:
Chủ động thăm khám chuyên khoa sinh sản uy tín giúp đánh giá toàn diện khả năng sinh sản của cả hai vợ chồng. Qua đó, bác sĩ có thể xác định nguyên nhân và đưa ra phương hướng điều trị phù hợp, từ đó rút ngắn hành trình tìm kiếm con yêu.

Một lối sống lành mạnh đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện khả năng sinh sản của cả hai vợ chồng. Những thay đổi nhỏ nhưng đúng hướng có thể mang lại ảnh hưởng tích cực lâu dài:
Áp lực sinh con có thể khiến tâm lý của một hoặc cả hai bị ảnh hưởng. Việc thường xuyên chia sẻ lắng nghe và đồng hành giúp cả hai giữ được sự thấu hiểu, giảm căng thẳng, đồng thời duy trì mối quan hệ vợ chồng bền chặt hơn trong hành trình tìm con.
Tâm lý tích cực, thư giãn giúp hormone sinh sản hoạt động ổn định và cải thiện kết quả điều trị. Tin tường vào tiến bộ của y học hiện đại và tìm hiểu về các bệnh viện, trung tâm hỗ trợ sinh sản để trao gửi niềm tin.
Sau khi hiểu rõ những việc cần làm khi lo lắng về 2 thuật ngữ này, việc lựa chọn cơ sở chuyên sâu và uy tín để thăm khám là bước quan trọng giúp tối ưu hiệu quả điều trị. Trung tâm Hỗ trợ sinh sản của Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh là một trong những địa chỉ hàng đầu tại Việt Nam trong lĩnh vực điều trị vô sinh, hiếm muộn.
Trung tâm quy tụ đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, được đào tạo bài bản trong và ngoài nước, cùng hệ thống labo đạt chuẩn quốc tế và các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản tiên tiến như IUI, IVF, ICSI, trữ trứng, trữ tinh trùng, trữ phôi, xét nghiệm di truyền phôi (PGT)…
Năm 2024, IVF Tâm Anh đã nâng tỷ lệ có thai cộng dồn trung bình đạt khoảng 78,7%, và gần 85% ở nhóm bệnh nhân dưới 28 tuổi, trong đó có cả những ca được tiên lượng khó, AMH “chạm đáy”, buồng trứng gần như cạn kiệt, vô tinh.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Trên đây là những thông tin cơ bản về vô sinh và hiếm muộn. Việc chủ động thăm khám sớm tại các cơ sở uy tín sẽ giúp xác định chính xác nguyên nhân và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, từ đó nâng cao cơ hội có con cho các cặp vợ chồng.