Tắc vòi trứng khiến trứng và tinh trùng không thể gặp nhau, làm ngăn cản quá trình thụ tinh và mang thai. Tắc ống dẫn trứng hình thành do mô sẹo, nhiễm trùng và dính vùng chậu. Tắc ống dẫn trứng thường không có biểu hiện rõ ràng cho đến khi được phát hiện đi thăm khám hoặc gặp người bệnh gặp khó khăn trong vấn đề sinh sản.
Ống dẫn trứng hay vòi tử cung hoặc vòi trứng đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình sinh sản, đây là nơi trứng được thụ tinh. Ống dẫn trứng là hai ống mỏng nằm ở hai bên tử cung và được lót bằng lớp tế bào biểu mô lông chuyển. Lông mao này kết hợp với nhu động của ống dẫn trứng giúp vận chuyển trứng từ buồng trứng đến tử cung (1). Chúng cũng hỗ trợ tinh trùng di chuyển đến gặp trứng. Sau khi trứng thụ tinh, phôi thai được vận chuyển trở lại ống dẫn trứng đến tử cung, nơi diễn ra quá trình làm tổ và thai nhi phát triển.
Tắc vòi trứng hay tắc ống dẫn trứng là tình trạng ống dẫn trứng bị tổn thương, dính tắc hoặc bị chặn, khiến việc thụ thai trở nên khó khăn do quá trình di chuyển của trứng bị cản trở. Điều này khiến tinh trùng và trứng không thể gặp nhau. Những nguyên nhân phổ biến gây tắc ống dẫn trứng bao gồm mô sẹo, nhiễm trùng và dính vùng chậu.
Ống dẫn trứng bị tắc không phải lúc nào cũng gây ra các triệu chứng rõ ràng và đáng chú ý. Trên thực tế, tắc vòi tử cung thậm chí không gây nên bất cứ biểu hiện gì cho đến khi phụ nữ gặp khó khăn trong việc thụ thai. Tuy nhiên, ở một số trường hợp ống dẫn trứng bị tắc có thể gây ra các triệu chứng nhẹ như bị đau âm ỉ đều đặn ở một bên bụng và cơ đau này thường là do tích tụ dịch gây nên.
Nếu tắc vòi trứng do tình trạng lạc nội mạc tử cung, có thể sẽ có những cơn đau bụng kinh dữ dội và đau khi quan hệ tình dục. Tình trạng này không thể chữa khỏi và thường ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
Vòi trứng bị tắc cũng có thể là do nhiễm trùng vùng chậu, thai ngoài tử cung hoặc đau vùng chậu… và những nguyên này thường gây nên các triệu chứng như: đau vùng chậu, đau khi quan hệ tình dục, dịch tiết âm đạo có mùi hôi thối, sốt cao, buồn nôn và nôn, đau bụng dưới hoặc đau vùng chậu dữ dội….
Nhiễm trùng vùng chậu cấp tính có thể đe dọa tính mạng. Nếu bị sốt cao hoặc đau dữ dội, cần đến ngay các cơ sở y tế uy tín để kịp thời thăm khám và điều trị.
Tham khảo: Tắc vòi trứng có kinh nguyệt không?
Ống dẫn trứng có thể bị tắc do nhiều nguyên nhân, một số nguyên nhân phổ biến gây tắc vòi trứng như: (2)
Viêm vùng chậu (PID) là tình trạng nhiễm trùng ở cơ quan sinh sản của phụ nữ như ống dẫn trứng, tử cung và buồng trứng. Viêm vùng chậu thường do các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs) như bệnh chlamydia và bệnh lậu gây ra. Tình trạng viêm và tổn thương mô đó có thể dẫn đến sẹo, tạo ra tắc nghẽn trong ống dẫn trứng.
Bệnh lạc nội mạc tử cung xảy ra khi mô giống nội mạc tử cung phát triển bên ngoài tử cung. Sự phát triển này có thể chặn ống dẫn trứng. Ngoài ra, u nang lạc nội mạc tử cung có thể gây áp lực lên ống dẫn trứng, làm bị tắc ống dẫn trứng.
Phẫu thuật vùng bụng hoặc vùng chậu, bao gồm cắt bỏ tử cung một phần hoặc phẫu thuật u nang buồng trứng, có thể gây ra tình trạng dính vùng chậu và các dải mô sẹo có thể làm tắc ở vòi trứng.
Thông thường, trứng đã thụ tinh sẽ bám vào niêm mạc tử cung nhưng khi mang thai ngoài tử cung phôi thai sẽ làm tổ và phát triển bên ngoài khoang chính của tử cung, thường là ở ống dẫn trứng. Phẫu thuật điều trị thai ngoài tử cung có thể dẫn đến hình thành mô sẹo gây tắc vòi trứng.
Dù là nhiễm trùng do bệnh lây truyền qua đường tình dục như bệnh chlamydia và bệnh lậu hay nhiễm trùng vùng chậu đều có thể gây ra tình trạng viêm nhiễm ở hệ thống sinh sản của phụ nữ. Tình trạng viêm này có thể dẫn đến hình thành mô sẹo từ đó có thể gây tắc vòi tử cung. Mô sẹo không chỉ cản trở sự di chuyển của trứng mà còn có thể ảnh hưởng đến khả năng di chuyển của tinh trùng, gây khó khăn và giảm khả năng sinh sản.
Tắc vòi trứng gây khó khăn cho quá trình mang thai và có thể ảnh hưởng đến tính mạng khi mang thai ngoài tử cung do nhiễm trùng vùng chậu cấp tính. Do đó, khi có những biểu hiện như: đau bụng dưới, đau vùng chậu, sốt cao… cần đến ngay BVĐK Tâm Anh để được các chuyên gia y tế đầu ngành thăm khám, tư vấn và điều trị.
Có thể kiểm tra vòi trứng bằng một số phương pháp như: chụp tử cung-vòi tử cung( HSG), siêu âm đánh giá tử cung – vòi tử cung sử dụng chất cản quang (HyFoSy) hoặc nội soi ổ bụng.
HSG là một trong những xét nghiệm sinh sản cơ bản được chỉ định cho mọi cặp đôi đang gặp khó khăn trong việc thụ thai. Phương pháp này được thực thiện bằng cách đưa thuốc cản quang vào buồng tử cung bằng một ống mềm nhỏ. Sau khi thuốc cản quang vào đúng vị trí, chụp X-quang vùng chậu sẽ được thực hiện. Trong trường hợp thuốc cản quang không đi qua vòi tử cung, thì có thể là vòi tử cung đang bị tắc.
Tuy nhiên, có đến 20% phụ nữ chẩn đoán cho ra kết quả dương tính giả, tức là thuốc cản quang không đi qua tử cung và vào ống dẫn trứng. Điều này thường do phản ứng co thắt của vòi tử cung. Nếu điều này xảy ra, bác sĩ có thể yêu cầu làm xét nghiệm khác để có thể đưa ra kết luận.
Bên cạnh chỉ định chụp X-quang tử cung vòi trứng (HSG) thường quy, bác sĩ có thể áp dụng thực hiện phương pháp siêu âm bơm gel cản âm (HyFoSy) nhằm tìm kiếm dấu hiệu tắc nghẽn vòi trứng. HyFoSy là kỹ thuật siêu âm buồng tử cung ống dẫn trứng bằng cách sử dụng chất tương phản dạng bọt đặc biệt (Hysterosalpingo – Foam Sonography). Phương pháp này có ý nghĩa đánh giá mức độ thông suốt của ống dẫn trứng, đánh giá chức năng tổng quan của cả buồng trứng và tử cung của người mẹ.
Nội soi ổ bụng không chỉ là tiêu chuẩn vàng để đánh giá tình trạng vô sinh do yếu tố vòi tử cung mà còn có thể điều trị được tình trạng tắc nghẽn trong một số trường hợp.
>> Giải đáp: Siêu âm có phát hiện tắc vòi trứng không?
Tắc vòi trứng nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm. Một số biến chứng do tắc ống dẫn trứng gây ra như:
Tắc vòi trứng là một trong những nguyên nhân phổ biến gây vô sinh ở phụ nữ. Ống dẫn trứng là cơ quan sinh sản nối buồng trứng và tử cung. Quá trình thụ thai được diễn ra ở ống dẫn trứng, nếu trứng được thụ tinh bởi tinh trùng, nó sẽ di chuyển qua ống dẫn trứng đến tử cung để làm tổ.
Nếu ống dẫn trứng bị tắc, sẽ gây cản trở quá trình trứng gặp tinh trùng và quá trình thụ tinh sẽ không diễn ra. Trường hợp vô sinh do tắc vòi trứng chiếm khoảng 25 – 30%. (3)
Thai ngoài tử cung là tình trạng trứng đã thụ tinh làm tổ bên ngoài tử cung, thường là ở một trong hai ống dẫn trứng. Khi vòi tử cung bị tắc, trứng đã thụ tinh sẽ khó di chuyển, bị mắc kẹt và bắt đầu phát triển bên trong ống dẫn trứng. Mang thai ngoài tử cung nếu không kịp thời can thiệp có thể dẫn đến chảy máu nghiêm trọng và đe dọa tính mạng.
Do đó, khi được chẩn đoán mang thai ngoài tử cung cần phải dùng thuốc để ngăn trứng phát triển hoặc phẫu thuật để cắt bỏ trứng và quá trình này cần tuân theo sự chỉ dẫn từ các bác sĩ chuyên khoa.
Tắc vòi trứng có chữa được không tuỳ vào nguyên nhân gây nên tình trạng tắc vòi dẫn trứng mà phương pháp điều trị có thể sẽ khác nhau. Một số phương pháp điều trị tắc vòi trứng có thể được bác sĩ sử dụng như:
Phần lớn các trường hợp tắc vòi trứng là do nhiễm trùng vùng chậu và nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục gây nên. Hầu hết các bệnh nhiễm trùng sẽ âm thầm, không gây ra bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào rõ ràng. Khi nhiễm trùng kéo dài nguy cơ hình thành mô sẹo và tạo ra các ống bị viêm hoặc tắc càng cao.
Do đó, việc tầm soát bệnh lý phụ khoa và bệnh lý lây truyền qua đường tình dục thường xuyên cũng như đi thăm khám ngay khi có các biểu hiện của bệnh là điều quan trọng trong việc ngăn ngừa, giảm mức độ tổn thương cho ống dẫn trứng và sự phát triển của mô sẹo gây vô sinh.
Nếu có những thắc mắc gì liên quan đến tắc vòi tử cung hay gặp khó khăn trong vấn đề sinh sản hoặc cần tư vấn hẹn lịch thăm khám Quý khách vui lòng liên hệ đến BVĐK Tâm Anh theo phương thức:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Qua những thông tin được chia sẻ bên trên có thể thấy tắc vòi trứng nếu không được can thiệp có thể dẫn đến những biến chứng như vô sinh, thai ngoài tử cung, xuất huyết đe dọa đến tính mạng. Do đó, để đảm bảo sức khỏe sinh sản, khi có biểu hiện vòi trứng bị tắc cần đến cơ sở y tế uy tín như Trung tâm Hỗ trợ sinh sản Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh để kết quả thăm khám được chính xác, việc điều trị mang lại hiệu quả cao.
