Siêu âm vòi trứng là phương pháp cận lâm sàng đơn giản nhất để đánh giá tình trạng của cơ quan sinh sản, phát hiện và chẩn đoán các dấu hiệu dẫn đến vô sinh hiếm muộn. Vậy siêu âm có phát hiện tắc vòi trứng không và những phương pháp nào để chẩn đoán bệnh tắc vòi trứng? Bài viết dưới đây sẽ giúp chúng ta tìm hiểu và trả lời những vấn đề này.
Mỗi năm có khoảng 10 triệu phụ nữ phải đối mặt với căn bệnh tắc vòi trứng và có khoảng 30% tỷ lệ phụ nữ vô sinh do căn bệnh này gây ra (1). Tắc vòi trứng có thể ảnh hưởng đến khả năng thụ thai và có thể bị mang thai ngoài tử cung.
Vì vậy, việc chẩn đoán và điều trị sớm là rất quan trọng. Nếu phát hiện tắc vòi trứng muộn, có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng như viêm nhiễm vùng chậu, viêm buồng trứng, sảy thai hoặc vô sinh. Do đó, việc chẩn đoán và can thiệp kịp thời sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ phát triển các biến chứng này và tăng cơ hội thụ thai thành công.
Siêu âm có thể phát hiện tắc vòi trứng nhưng không đảm bảo chính xác 100%. Việc phát hiện tắc vòi trứng thông qua siêu âm sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như kích thước của ống dẫn trứng, mức độ tắc và sự khác biệt giữa tổ chức mô của các phụ nữ.
Để có được kết quả chẩn đoán chính xác, cần phải kết hợp với nhiều phương pháp chẩn đoán khác như chụp X-quang, nội soi (2). Tuy nhiên, việc sử dụng siêu âm là một phương pháp rất tiện lợi và không xâm lấn, vì vậy nó được sử dụng là phương pháp cận lâm sàng hỗ trợ đắc lực trong việc chẩn đoán tắc vòi trứng.
Không giống như tử cung và buồng trứng, ống dẫn trứng bình thường thường không nhìn thấy được trên hình ảnh siêu âm bởi một lượng nhỏ dịch phúc mạc tự do. Do đó, việc siêu âm qua ổ bụng khó có thể phát hiện những bất thường ở vòi trứng. Trường hợp khi nhìn thấy, ống dẫn trứng giãn hoặc dày lên và do đó bất thường hoặc có khối u nang buồng trứng phức tạp.
Có thể sử dụng những biện pháp siêu âm để phát hiện tắc vòi trứng như:
Trong khi siêu âm thường chỉ có thể được sử dụng để phát hiện nghi ngờ u xơ tử cung, thì siêu âm bơm nước muối được sử dụng để chẩn đoán kết dính tử cung, polyp và dị tật tử cung bẩm sinh. Phương pháp này có cách thức thực hiện tương tự như nội soi tử cung.
Siêu âm tử cung truyền nước muối (SIS) là một thủ thuật an toàn, thường được thực hiện từ ngày 4-7 ngày của chu kỳ kinh nguyệt. Trong giai đoạn này buồng tử cung thường không có máu cục và nội mạc tử cung mỏng, dễ quan sát các bất thường trong buồng tử cung.
Bác sĩ sẽ đưa mỏ vịt vào âm đạo để xác định vị trí cổ tử cung. Sau đó, cổ tử cung được làm sạch bằng betadine hoặc hibiclens và một ống thông hẹp (ống hút mỏng) được đưa qua cổ tử cung vào khoang tử cung. Sau đó, một đầu dò siêu âm âm đạo được đưa vào để quan sát tử cung. Nước muối được đẩy qua ống thông vào tử cung để đánh giá thành tử cung và khoang tử cung.
Siêu âm ngả âm đạo là siêu âm sử dụng đầu dò âm đạo (đầu dò được đưa vào bên trong âm đạo), thiết bị này sử dụng sóng âm tần cao, được kết nối với hệ thống máy tính xử lý thông tin để hiển thị hình ảnh các cơ quan khác nhau ở vùng chậu. Siêu âm ngả âm đạo cho hình ảnh tốt hơn siêu âm đường bụng do tiếp cận gần hơn với tử cung phần phụ. Vì vậy siêu âm ngả âm đạo được sử dụng nhiều nhất trong sản phụ khoa để phát hiện các bất thường về vòi trứng và tử cung.
Siêu âm ngả âm đạo có thể phát hiện tắc vòi trứng khi đi kèm với giãn tắc ứ dịch (nếu chỉ tắc đơn thuần, siêu âm ngã âm đạo không thấy đc, nhưng khi dịch ứ lại tại vòi trứng – do bị tắc – thì siêu âm sẽ nhìn thấy).
Siêu âm sử dụng chất tương phản dạng bọt (Hysterosalpingo foam sonography – HyFoSy) là một trong những phương pháp mới, phổ biến nhằm khảo sát tính thông của vòi tử cung. Bằng việc bơm chất cản âm (foam) qua ngả âm đạo, kết hợp siêu âm, bác sỹ có thể quan sát thấy đường đi của foam trong các vòi trứng, từ đó chẩn đoán tắc vòi trứng.
HyFoSy được chỉ định trong trường hợp cần khảo sát tính thông của vòi trứng, hoặc nghi ngờ tắc vòi trứng. Phương pháp này được đánh giá là an toàn, dễ thực hiện, không sử dụng tia phóng xạ, ít đau hơn với thời gian thực hiện ngắn hơn so với chụp tử cung vòi trứng (HSG). (3)
Ngoài siêu âm, còn có một số phương pháp khác để chẩn đoán tắc vòi trứng như:
Tuy tắc vòi trứng là một vấn đề nghiêm trọng nhưng nó cũng có thể được điều trị và có thể tự mang thai nếu được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Để xử lý và điều trị, phải tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn và đưa ra giải pháp phù hợp. Nếu tình trạng đã quá nghiêm trọng, phẫu thuật thông vòi trứng hay thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) cũng là những phương pháp được áp dụng để giải quyết vấn đề này. Tuy nhiên, cần phải được thực hiện bởi bác sĩ có chuyên môn và có kinh nghiệm để giảm thiểu nguy cơ biến chứng.
Mọi thắc mắc về tắc vòi trứng và các bệnh lý về chức năng sinh sản hoặc đặt lịch thăm khám với các chuyên gia, bác sĩ IVF đầu ngành, quý khách hàng xin vui lòng liên hệ:
